Essentieel in een complexe, snel veranderende wereld, waarin we met informatie worden gebombardeerd. Een paar praktische aandachtspunten.

1. Herken je denkfouten.
Psychologen onderscheiden tientallen intuïtieve sluiproutes in ons hoofd, die het vaak winnen van gedegen, logisch nadenken. Waar eindigt rationeel redeneren en waar begint mentale gemakzucht?

2. Spot lastige beslissingsmomenten vooraf.
Tijdsdruk, onzekerheid en stress ondermijnen de kwaliteit van ons denken. Als je weet dat de omstandigheden niet meewerken, kun je je daarop voorbereiden.

3. Feiten versus aannames.
Wat is je bewijs? Welke harde gegevens ondersteunen dit? Benoem hardop wat echte feiten zijn en wat assumpties zijn, die nader onderzoek verdienen.

4. Kennis van causaliteit.
We denken vaak te snel dat er sprake is van oorzaak-gevolgrelaties.

5. Meerdere perspectieven.
Voorkom tunnelvisie en benader een probleem op meerdere manieren. Betrek verschillende personen bij een besluit.

6. Denk aan de korte én lange termijn.
Heb je eenmaal een oplossing voor een probleem bedacht, vraag je dan opnieuw samen met anderen af wat er gaat gebeuren op de korte termijn én op de langere termijn.

Kritisch denken kun je oefenen. Kies een onderwerp dat je bezighoudt en kijk er kritisch naar aan de hand van de punten hierboven. Maak vervolgens je persoonlijke checklist: wat moet ik voortaan in de gaten houden bij het nemen van belangrijke besluiten? En voor de zeer dapperen onder ons: vraag een goede collega, vriend of partner om jouw gedachte eens kritisch door te lichten.

Aldus Ben Tiggelaar, auteur van "Echt, je onderschat jezelf", in een nrc.nl artikel over zelf betere keuzes leren maken.